ცხოვრება ინტერნეტში: ინტერნეტი, როგორც ხსნა სოციალური ფობიის მქონე ადამიანებისთვის

ბევრი სტატია და წიგნიც კი დაიწერა ზოგადად ინტერნეტის საფრთხისა და სარგებლობის შესახებ და კონკრეტულად სოციალური ქსელების შესახებ. ბევრი ხედავს "ვირტუალურ მხარეზე" გადასვლას, როგორც ცალსახა ბოროტებას და საფრთხეს რეალური ცხოვრებისათვის და ცოცხალი ადამიანური კომუნიკაციის სითბოსთვის. თუმცა, ზოგიერთი ადამიანისთვის ინტერნეტი რჩება ერთადერთ გზად მაინც გარკვეული სოციალური კონტაქტების შესანარჩუნებლად.

ინტერნეტმა გახსნა (და შეცვალა) კომუნიკაცია ჩვენგან ყველაზე მორცხვებისთვისაც კი. ზოგიერთი ფსიქოლოგი გვირჩევს ონლაინ გაცნობას, როგორც ყველაზე უსაფრთხო და ნაკლებად შფოთვის გამომწვევი გზა სოციალური კავშირების დასამყარებლად. და მართლაც, ფსევდონიმის მიღმა ვიმალებით, თითქოს მეტ თავისუფლებას ვიღებთ, უფრო მოდუნებულად ვიქცევით, ფლირტავთ, ვიცნობთ და ვფიცავთ კიდეც ჩვენს იგივე ვირტუალურ თანამოსაუბრეებს.

უფრო მეტიც, სხვებთან ურთიერთობის ასეთი უსაფრთხო გზა ხშირად ერთადერთი მისაღებია სოციალური ფობიის მქონე ადამიანებისთვის. სოციალური შფოთვითი აშლილობა გამოიხატება როგორც მუდმივი შიში ერთი ან მეტი სოციალური სიტუაციის მიმართ, როდესაც ადამიანი ექვემდებარება უცხო ადამიანებს ან სხვების მიერ შესაძლო კონტროლს.

ბოსტონის უნივერსიტეტის პროფესორი, ფსიქოლოგი სტეფან გ. ჰოფმანი წერს: „ფეისბუქის (რუსეთში აკრძალული ექსტრემისტული ორგანიზაცია) გამოყენება მოტივირებულია ორი ძირითადი მოთხოვნილებებით: მიკუთვნებულობისა და საკუთარი თავის წარმოჩენის საჭიროებით. პირველი განპირობებულია დემოგრაფიული და კულტურული ფაქტორებით, ხოლო ნევროტიზმი, ნარცისიზმი, მორცხვობა, დაბალი თვითშეფასება და თვითშეფასება ხელს უწყობს თვითპრეზენტაციის საჭიროებას.

პრობლემა ჩნდება მაშინ, როდესაც ვწყვეტთ რეალურ ცხოვრებას, რადგან ძალიან დიდ დროს ვატარებთ სოციალურ მედიაში.

პროფესორი ჰოფმანი ხელმძღვანელობს ფსიქოთერაპიისა და ემოციების კვლევის ლაბორატორიას. მისთვის ინტერნეტის ძალა ასევე მოსახერხებელი ინსტრუმენტია სოციალური შფოთვითა და სხვა ფსიქიკური აშლილობის მქონე პაციენტებთან მუშაობისთვის, რომელთა უმეტესობა საერთოდ არ იღებს მკურნალობას.

ინტერნეტს არაერთი უპირატესობა აქვს რეალურ კომუნიკაციასთან შედარებით. მთავარია, რომ ონლაინ დიალოგში მოწინააღმდეგე ვერ ხედავს სახის გამომეტყველებას, ვერ აფასებს თანამოსაუბრის გარეგნობას და ტემბრს. და თუ თავდაჯერებულმა, დიალოგისთვის გახსნილ ადამიანს შეუძლია ამას უწოდოს ინტერნეტ კომუნიკაციის ნაკლოვანებები, მაშინ მათთვის, ვისაც სოციალური ფობია აწუხებს, ეს შეიძლება იყოს ხსნა და სხვებთან კონტაქტის დამყარების საშუალებას.

თუმცა, ჰოფმანი ასევე იხსენებს რეალური ცხოვრების ვირტუალური ცხოვრებით ჩანაცვლების საშიშროებას: „სოციალური ქსელები გვაწვდიან აუცილებელ სოციალურ კავშირებს, რაც ყველას გვჭირდება. პრობლემა ჩნდება მაშინ, როდესაც ვწყვეტთ რეალურ ცხოვრებას, რადგან ძალიან დიდ დროს ვატარებთ სოციალურ მედიაში.”

მაგრამ არის თუ არა ეს მართლაც სერიოზული საფრთხე? რესურსების ყველა დანაზოგის მიუხედავად (დრო, ფიზიკური ძალა), ჩვენ ჩვეულებრივ მაინც ვანიჭებთ უპირატესობას ადამიანურ კომუნიკაციას: მივდივართ სტუმრად, ვხვდებით კაფეში და დისტანციური სამუშაოც კი, რომელიც პოპულარობას იძენს, ნამდვილად არ არის ყველასთვის შესაფერისი.

„ჩვენ ევოლუციურად დაპროგრამებული ვართ, რომ ვიყოთ ვინმესთან რეალურ ცხოვრებაში“, განმარტავს ჰოფმანი. - სხვა ადამიანის სუნი, თვალის კონტაქტი, მიმიკა, ჟესტები - ეს ვირტუალურ სივრცეში ხელახლა არ იქმნება. ეს არის ის, რაც საშუალებას გვაძლევს გავიგოთ სხვისი ემოციები და ვიგრძნოთ სიახლოვე“.

დატოვე პასუხი