რა გვიშლის ხელს, გავხდეთ განსხვავებული, მაშინაც კი, თუ ვიცით, რომ ცვლილება აუცილებელია და შეუძლია გააუმჯობესოს ცხოვრება? რატომ ვპასუხობთ წინადადებას სამყაროს შეცვლის შესახებ, საკუთარი თავისგან დაწყებული, "დიახ, მაგრამ ..."? ფსიქოლოგმა ქრისტინ ჰემონდმა შეადგინა ყველაზე გავრცელებული საბაბების სია.
ცოტა ხნის წინ წავიკითხე ლექცია იმის შესახებ, თუ როგორ მოქმედებს გადაწყვეტილების დაღლილობა ყოველდღიურ ცხოვრებაზე. რაც უფრო მეტი გადაწყვეტილების მიღება მოგიწევთ დღის განმავლობაში, მით უფრო უარესდება ის დღის ბოლოს. ეს განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ტოპ მენეჯერებისთვის, ექიმებისთვის, იურისტებისა და სხვა პროფესიის წარმომადგენლებისთვის, რომლებსაც ყოველდღიურად უწევთ გადაწყვეტილებების მიღება არასტანდარტულ სიტუაციებში.
საინტერესოა, რომ ჩემმა მსმენელმა იდეამ კარგად მიიღო, მაგრამ მათ არ მოეწონათ რეკომენდაციები შეცვალონ ჩვეული დილის და საღამოს რუტინა, შეწყვიტონ ელექტრონული ფოსტის გამუდმებული შემოწმება, მეტი დაისვენონ, იპოვონ ჯანსაღი ბალანსი სამუშაოსა და თავისუფალ დროს შორის. დარბაზში შესამჩნევი წინააღმდეგობა იყო ნებისმიერი სიახლეების მიმართ. რა საბაბს პოულობენ ადამიანები, რომ არ შეიცვალონ:
1. არაფერი შეიცვლება. ხასიათი არ იცვლება.
2. სხვებმა გააკეთონ ეს, მე არ მჭირდება.
3. სინამდვილეში, ჩვენ მხოლოდ ვითომ ვიცვლებით.
4. ცვლილება იწვევს ძლიერ ემოციებს და მე არ მომწონს.
5. ამის დრო არ მაქვს.
6. ეს მუდმივ ძალისხმევას მოითხოვს და მე ამას ვერ ვახერხებ.
7. არ ვიცი როგორ.
8. ამისთვის საჭიროა გამჭრიახობა, არ ვიცი როგორ გამომწვევიო.
9. არ ვიცი რა შევცვალო.
10. ეს ყოველთვის რისკია და მე არ მიყვარს გარისკვა.
11. და თუ ჩავარდება, მაშინ რა უნდა გავაკეთო?
12. გარდასახვისთვის მომიწევს პრობლემების პირისპირ შეხედვა და არ მინდა.
13. მირჩევნია დავტოვო ყველაფერი ისე, როგორც არის, ვიდრე დავიწყო წარსულის პრობლემების გახსენება.
14. მე არ მჭირდება ცვლილება, რომ გადავიდე.
15. არ შემიძლია, ეს შეუძლებელია.
16. უკვე ვცადე შეცვლა და არაფერი გამომივიდა.
17. (ვიღაც) ძალიან შეიცვალა და ძალიან უსიამოვნო ადამიანად იქცა.
18. მას სჭირდება... (სხვას), მე კი არა.
19. შეცვლას ძალიან დიდი ძალისხმევა სჭირდება.
20. არ შემიძლია ვცდები, რომ არ ვიცოდე ჩემი ძალისხმევის ყველა შესაძლო შედეგი.
21. თუ შევიცვლები, მაშინ: ... აღარ შემიძლია ჩემი პრობლემების გამო ჩემს პარტნიორს/შვილებს/მშობლებს დავაბრალო.
22. …მე მომიწევს პასუხისმგებლობის აღება ჩემს ქცევაზე, აზრებსა და გრძნობებზე.
23. … მე აღარ შემიძლია ჩემი ნეგატიური დამოკიდებულების პროექცია სხვებზე.
24. … მე მომიწევს მეტი შრომა და უკეთესი მუშაობა, რომ გავხდე უფრო ეფექტური.
25. … მე შემიძლია დავკარგო ყველა ჩემი მეგობარი.
26. … ნათესავებმა შეიძლება შემიძულონ.
27. …შეიძლება მომიწიოს სხვა სამუშაოს ძებნა.
28. …მე უნდა ვისწავლო უფრო ეფექტური კომუნიკაცია.
29. ... აღარ შეუძლია სხვას დაადანაშაულოს პრობლემები.
30. ...მას შეუძლია სხვების გაღიზიანება.
31. …მე მომიწევს ახალი პირადი საზღვრების დადგენა.
32. თუ შევიცვლები, ჩემზე დამოკიდებულ ადამიანებს დავანებებ.
33. თუ შევიცვლები, ამით ვიღაც ისარგებლებს ჩემს საზიანოდ.
34. მომიწევს შევცვალო ჩემი ჩვეული მოლოდინები ჩემსა და სხვების მიმართ.
35. უნდა ვაღიარო, რომ ადრე ვცდებოდი და ვერ ვიტან.
36. თუ ამას გავაკეთებ, მომიწევს ჩვეული ყოველდღიური რუტინის შეცვლა.
37. მე უკვე ბევრზე უკეთესი ვარ, არაფრის შეცვლა არ მჭირდება.
38. მხოლოდ სუსტებს სჭირდებათ შეცვლა.
39. თუ მე უფრო მეტად გამოვხატავ ჩემს ემოციებს, სხვები თავს არიდებენ ან ცუდად მომექცევიან.
40. თუ გავხდები პატიოსანი, ბევრს შეურაცხყოფს, ვისაც ვიცნობ.
41. თუ დავიწყებ ღიად იმის თქმას, რასაც ვფიქრობ, ზედმეტად დაუცველი გავხდები.
42. ძალიან რთულია.
43. მტკივა.
44. თუ შევიცვლები, შეიძლება უარი ვთქვა.
45. ჩემს პარტნიორს არ უყვარს ინოვაციები, თუ მე შევიცვლები, ის შეწყვეტს ჩემს სიყვარულს.
46. ეს არის ათასწლეულის თაობისთვის.
47. არასასიამოვნოა.
48. ირგვლივ და ძალიან ბევრი იცვლება.
49. მე მძულს ცვლილება.
50. თუ ამას გავაკეთებ, მე შევწყვეტ საკუთარ თავს.
ყველა ხვდება ამ ხაფანგში და პოულობს საბაბს, რომ არ შეცვალოს თავისი ჩვეული ქცევის ნიმუშები. სიახლისადმი წინააღმდეგობა ნორმალური და ბუნებრივია, რადგან ის არღვევს ჩვენს შინაგან და გარე ჰომეოსტაზს. მაგრამ ცვლილებები ჩვენს ცხოვრებაში ისეთივე გარდაუვალია, როგორც სეზონების შეცვლა. ერთადერთი საკითხია, ნებას აძლევთ სხვებს მართონ თუ ხელმძღვანელობდნენ.
ავტორი კრისტინ ჰამონდი, საკონსულტაციო ფსიქოლოგი.