ფსიქოლოგია

„ზოგიერთი ადამიანი ისე ეჩვევა თავის პრობლემებს და არაჯანსაღ ქცევას, რომ მზად არ არის მათთან განშორება“, - ამბობს ფსიქიატრი და ფსიქოანალიტიკოსი ჩარლზ ტურკი, რომელიც 20 წელზე მეტია ეწევა ფსიქოანალიზს.

როდესაც ჩარლზ თურქი იყო სამედიცინო სტუდენტი და სტაჟიორი საავადმყოფოში, მან შენიშნა, რომ ხშირად პაციენტები, რომლებიც ფიზიკურად გამოჯანმრთელდნენ, კვლავ აგრძელებდნენ ემოციურ დისტრესს. მერე პირველად დაინტერესდა ფსიქიატრიით, რომელიც მხოლოდ ასეთ მომენტებს აქცევს ყურადღებას.

მან განათლება მიიღო მანამ, სანამ ფსიქიატრიამ «თავის ტვინის მუშაობას ხელახლა აღმოაჩინა» და მისი მასწავლებლებისა და ხელმძღვანელების უმეტესობა სპეციალიზირებული იყო ფსიქოანალიზში - ამან წინასწარ განსაზღვრა მისი არჩევანი.

ჩარლზ თურქი დღემდე აგრძელებს თავის პრაქტიკაში ორივე მიმართულების - ფსიქიატრიისა და ფსიქოანალიზის გაერთიანებას. მისმა მოღვაწეობამ აღიარება მოიპოვა პროფესიულ წრეში. 1992 წელს მან მიიღო ჯილდო ფსიქიურად დაავადებულთა ეროვნული ალიანსისგან, ფსიქიატრების პროფესიული ორგანიზაციისგან. 2004 წელს - მორიგი ჯილდო საერთაშორისო ფსიქოანალიტიკური ორგანიზაციის ფსიქოანალიტიკური განათლების საერთაშორისო ფედერაციისგან.

რით განსხვავდება ფსიქოანალიზი ფსიქოთერაპიისგან?

ჩარლზ ტურკი: ჩემი აზრით, ფსიქოთერაპია ხელს უწყობს იმ სიმპტომების მოშორებას, რომლებიც ხელს უშლის ადამიანს. მეორეს მხრივ, ფსიქოანალიზი მიზნად ისახავს ამ სიმპტომების საფუძველში არსებული შიდა კონფლიქტების იდენტიფიცირებას და გადაჭრას.

კონკრეტულად როგორ ეხმარება ფსიქოანალიზი პაციენტებს?

ეს საშუალებას გაძლევთ შექმნათ უსაფრთხო სივრცე და კლიენტს შეუძლია თავისუფლად ისაუბროს ისეთ თემებზე, რომლებიც აქამდე არავისთან არ განუხილავს - მაშინ როცა ანალიტიკოსი არ ერევა პროცესში.

აღწერეთ ფსიქოანალიზის პროცესი. კონკრეტულად როგორ მუშაობთ კლიენტებთან?

არანაირ ფორმალურ მითითებებს არ ვაძლევ, მაგრამ კლიენტს ვუქმნი უსაფრთხო სივრცეს და დახვეწილად ვუხელმძღვანელებ მას და ვამხნევებ, რომ შეავსოს ეს სივრცე მისთვის ყველაზე სასარგებლო. ამ სამუშაოს საფუძველია „თავისუფალი ასოციაციები“, რომლებსაც კლიენტი გამოხატავს პროცესში. მაგრამ მას აქვს სრული უფლება უარი თქვას.

როდესაც ადამიანი პირველად ხვდება პროფესიონალს, როგორ არჩევს ფსიქოანალიზსა და თერაპიის სხვა ფორმებს შორის?

პირველ რიგში, მან უნდა დაფიქრდეს იმაზე, თუ რა აწუხებს მას. შემდეგ კი გადაწყვიტეთ, რისი მიღება სურს მას სპეციალისტთან მუშაობისგან. უბრალოდ პრობლემის სიმპტომების შესამსუბუქებლად ან მოსაშორებლად ან თქვენი სუბიექტური მდგომარეობის უფრო ღრმად შესწავლისა და შესწავლისთვის.

რით განსხვავდება ფსიქოანალიტიკოსის მუშაობა სხვა სფეროებისა და მეთოდების სპეციალისტებისგან?

რჩევებს არ ვაძლევ, რადგან ფსიქოანალიზი ეპატიჟება ადამიანს იპოვოს საკუთარ თავში გასაღები - და მას უკვე აქვს - იმ ციხიდან, რომელიც თავად ააშენა. და ვცდილობ არ დამიწეროს წამლები, თუმცა ზოგიერთ შემთხვევაში მათ ასევე შეუძლიათ მნიშვნელოვანი როლი შეასრულონ მკურნალობის საერთო პროცესში.

გვითხარით თქვენი პირადი გამოცდილების შესახებ ფსიქოანალიტიკოსთან.

სანამ მე თვითონ ვიწექი დივანზე, ჩემმა ფსიქოანალიტიკოსმა შექმნა ჩემთვის ის ძალიან უსაფრთხო სივრცე, სადაც შემეძლო მეპოვა საშუალებები და გადაწყვეტილებები, რათა თავი დაეღწია გაუცხოების, შიშის, აკვიატებული სიჯიუტისა და დეპრესიისგან, რომელიც დიდი ხნის განმავლობაში მტანჯავდა. იგი შეცვალა "ჩვეულებრივი ადამიანური უკმაყოფილებით", რომელსაც ფროიდი დაჰპირდა თავის პაციენტებს. ჩემს პრაქტიკაში ვცდილობ იგივე გავაკეთო ჩემი კლიენტებისთვის.

მე არასოდეს ვპირდები კლიენტებს იმაზე მეტს, ვიდრე ნამდვილად შემიძლია მათ მიცემა.

თქვენი აზრით, ვის შეუძლია დაეხმაროს ფსიქოანალიზს?

ჩვენს სფეროში ითვლება, რომ არსებობს გარკვეული კრიტერიუმები, რომლითაც შეიძლება განისაზღვროს, ვინ არის შესაფერისი ფსიქოანალიზისთვის. ვარაუდობენ, რომ მეთოდი შეიძლება პოტენციურად საშიში იყოს „დაუცველი პირებისთვის“. მაგრამ მე სხვა თვალსაზრისამდე მივედი და მიმაჩნია, რომ შეუძლებელია წინასწარ განსაზღვრო, ვინ ისარგებლებს ფსიქოანალიზით და ვინ არა.

ჩემს კლიენტებთან ერთად ვცდილობ შეუმჩნევლად დავიწყო ფსიქოანალიტიკური მუშაობა, შევუქმნა შესაბამისი პირობები. მათ შეუძლიათ უარი თქვან ნებისმიერ დროს, თუ თვლიან, რომ ეს მათთვის ძალიან რთულია. ამ გზით შეიძლება თავიდან იქნას აცილებული ე.წ.

ზოგიერთი ადამიანი ისე ეჩვევა თავის პრობლემებს და არაჯანსაღ ქცევას, რომ არ არის მზად მათი გაშვებისთვის. თუმცა, ფსიქოანალიზი შეიძლება გამოადგეს ყველას, ვისაც სურს გაიგოს, რატომ ხვდება ის ისევ და ისევ იმავე უსიამოვნო სიტუაციებში და გადაწყვეტილი აქვს ამის გამოსწორება. და მას სურს თავი დააღწიოს იმ გამოცდილებას და უსიამოვნო გამოვლინებებს, რომლებიც წამლავს მის ცხოვრებას.

მე მყავდა რამდენიმე პაციენტი, რომლებიც წინა თერაპიის დროს ჩიხში მიდიოდნენ, მაგრამ დიდი შრომის შემდეგ შევძელით მათი მდგომარეობის გაუმჯობესება - მათ შეძლეს თავიანთი ადგილის პოვნა საზოგადოებაში. მათგან სამი შიზოფრენიით იყო დაავადებული. კიდევ სამს ჰქონდა სასაზღვრო პიროვნული აშლილობა და განიცდიდა ბავშვობის ფსიქოტრავმის მძიმე შედეგებს.

მაგრამ იყო წარუმატებლობებიც. მაგალითად, სამ სხვა პაციენტს თავდაპირველად დიდი იმედი ჰქონდათ „საუბრის განკურნებაზე“ და თერაპიის მომხრენი იყვნენ, მაგრამ ამ პროცესში თავი დაანებეს. ამის შემდეგ გადავწყვიტე არასოდეს დამეპირებინა კლიენტებს იმაზე მეტი, ვიდრე ნამდვილად შემიძლია მათთვის.

დატოვე პასუხი